Ο γνωστός ιστορικός Προκόπιος του 6ου αιώνα, στο πόνημά του Υπέρ των πολέμων λόγοι καταγράφει ένα πολύ εντυπωσιακό περιστατικό. Για καμιά πενηνταριά χρόνια, λέει, κυκλοφορούσε στη Μαύρη Θάλασσα και στην Προποντίδα ένα θαλάσσιο θηρίο, ένα κήτος, που όχι μόνο έτρωγε ψάρια με τη σέσουλα με αποτέλεσμα να πλήττεται η αλιεία, αλλά εμβόλιζε και πλοία. Βύθιζε αρκετά απ' αυτά, άνθρωποι πνίγονταν, θαλάσσια δρομολόγια καθυστερούσαν για να το αποφύγουν. Το κήτος είχε και όνομα: Πορφύριος! Υποθέτω ότι το όνομα θα βγήκε από το χρώμα του.
Το περιστατικό το μεταφέρει ο Μέλβιλ κάπου στο Μόμπυ Ντικ, όπου και ισχυρίζεται ότι ο Πορφύριος ήταν σπερμοφάλαινα - φυσητήρας, που μάλλον θα είχε χάσει το δρόμο του. Φαντάζομαι ότι ο Μέλβιλ θα το είχε βρει στον Γκίμπον παρά στον ίδιο τον Προκόπιο. Ο Γκίμπον ήταν μάλλον εμπαθής (το μάλλον είναι ευφημισμός, ο Ρωμανίδης κάπου τον παρομοιάζει με το ομόηχο πιθηκοειδές), αλλά εμπαθής ήταν κι ο Προκόπιος, όχι όμως στους Υπέρ των πολέμων λόγους, αλλά στην Απόκρυφη Ιστορία του, όπου ο Ιουστινιανός παρουσιάζεται περίπου σαν δαίμονας, η δε Θεοδώρα πρωταγωνιστεί σε τσόντα (όχι τσόντα σαν τις δικές μου, από τις άλλες). Ο Ρωμανίδης, πάλι, είναι μάλλον μονομερής και, πολύ φοβάμαι, ανεδαφικός, ο δε Μέλβιλ φλύαρος μέχρι θανάτου. Τρία κεφάλαια σχετικά με τη βοηθητική τριχιά όπου έδεναν οι καμακιστές τα εργαλεία τους κατά τη φαλαινοθηρία. Τη βοηθητική, το τονίζω, έχει σημασία!
Φλύαρος είναι και ο Ντοστογιέφσκυ που ως γνωστόν με ενθουσίαζε πριν από καμιά 25αριά χρόνια, αλλά όπως και να 'χει προτιμώ να διαβάζω ότι "είσαι καλούλα, Γιευγκενία μου Αλεξέεβνα και εγώ το μόνο που θέλω είναι να μπορώ να βλέπω την άκρη της δαντέλας της κουρτίνας που καλύπτει το παραθυράκι σου" (οι Φτωχοί είναι γεμάτοι τέτοια), παρά ότι "η καθαρή Αλήθεια είναι κάτι που μόνο οι ιαπωνικές σαλαμάνδρες μπορούν να αντιμετωπίσουν" (επί λέξει από το Μόμπι Ντικ). Γου Του Φου ρε φίλε; Κλασσικό αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, σου λέει! Ρε τι πίνετε και δε μας δίνετε;
Πάντως η αναφορά στον Πορφύριο ήταν ενδιαφέρουσα, όπως και τρεις - τέσσερις άλλες αναφορές, στις 600 σελίδες του Μόμπι Ντικ που έχω προχωρήσει (με τρόμο διαπιστώνω ότι μένουν άλλες 300). Για την ιστορία, ο Προκόπιος μας λέει ότι ο Πορφύριος, καθώς κυνηγούσε ένα κοπάδι δελφίνια, τελικά εξώκειλε κάπου κοντά στις εκβολές του Σαγγάριου, εκεί κοντά στη Νικομήδεια δηλαδή. Οι κάτοικοι τον πήραν χαμπάρι, βγήκαν με αξίνες, τον έκαναν κομματάκια και τον έφαγαν. Τον καιρό, δε, που τρομοκρατούσε την Προποντίδα, συνέβησαν και δύο άλλα γεγονότα στην επικράτεια της Βασιλείας. Το ένα ήταν ότι ο Νείλος πλημμύρισε περισσότερο από το συνηθισμένο, κάτι που μαθεύτηκε στην Κωνσταντινούπολη. Το δεύτερο ήταν μια σειρά σεισμών που ταρακούνησαν τη Βασιλεύουσα. Ο συνδυασμός των δύο με τις εμφανίσεις του κήτους θεωρήθηκε από τους δεισιδαίμονες Βυζάντιους κακός οιωνός. Αν καταλαβαίνω καλά την αττική διάλεκτο του Προκόπιου (που δυστυχώς με δυσκολεύει), ο καθένας έδινε όποια ερμηνεία του κατέβαινε στο κεφάλι!
Μπορούμε να φανταστούμε κατάσταση: άλλος θα έλεγε ότι επίκειται η Δευτέρα Παρουσία, άλλος η... τρίτη. Άλλος ότι θα μας πέσει ο ουρανός στο κεφάλι. Άλλος ότι μας την πέφτουν οι Οστρογότθοι, άλλος οι Βισιγότθοι και άλλος οι σκέτοι Γότθοι. Σίγουρα θα βρέθηκε και από κανένας που θα έλεγε για τις κοσμοσφαίρες.
Το περιστατικό το μεταφέρει ο Μέλβιλ κάπου στο Μόμπυ Ντικ, όπου και ισχυρίζεται ότι ο Πορφύριος ήταν σπερμοφάλαινα - φυσητήρας, που μάλλον θα είχε χάσει το δρόμο του. Φαντάζομαι ότι ο Μέλβιλ θα το είχε βρει στον Γκίμπον παρά στον ίδιο τον Προκόπιο. Ο Γκίμπον ήταν μάλλον εμπαθής (το μάλλον είναι ευφημισμός, ο Ρωμανίδης κάπου τον παρομοιάζει με το ομόηχο πιθηκοειδές), αλλά εμπαθής ήταν κι ο Προκόπιος, όχι όμως στους Υπέρ των πολέμων λόγους, αλλά στην Απόκρυφη Ιστορία του, όπου ο Ιουστινιανός παρουσιάζεται περίπου σαν δαίμονας, η δε Θεοδώρα πρωταγωνιστεί σε τσόντα (όχι τσόντα σαν τις δικές μου, από τις άλλες). Ο Ρωμανίδης, πάλι, είναι μάλλον μονομερής και, πολύ φοβάμαι, ανεδαφικός, ο δε Μέλβιλ φλύαρος μέχρι θανάτου. Τρία κεφάλαια σχετικά με τη βοηθητική τριχιά όπου έδεναν οι καμακιστές τα εργαλεία τους κατά τη φαλαινοθηρία. Τη βοηθητική, το τονίζω, έχει σημασία!
Φλύαρος είναι και ο Ντοστογιέφσκυ που ως γνωστόν με ενθουσίαζε πριν από καμιά 25αριά χρόνια, αλλά όπως και να 'χει προτιμώ να διαβάζω ότι "είσαι καλούλα, Γιευγκενία μου Αλεξέεβνα και εγώ το μόνο που θέλω είναι να μπορώ να βλέπω την άκρη της δαντέλας της κουρτίνας που καλύπτει το παραθυράκι σου" (οι Φτωχοί είναι γεμάτοι τέτοια), παρά ότι "η καθαρή Αλήθεια είναι κάτι που μόνο οι ιαπωνικές σαλαμάνδρες μπορούν να αντιμετωπίσουν" (επί λέξει από το Μόμπι Ντικ). Γου Του Φου ρε φίλε; Κλασσικό αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, σου λέει! Ρε τι πίνετε και δε μας δίνετε;
Πάντως η αναφορά στον Πορφύριο ήταν ενδιαφέρουσα, όπως και τρεις - τέσσερις άλλες αναφορές, στις 600 σελίδες του Μόμπι Ντικ που έχω προχωρήσει (με τρόμο διαπιστώνω ότι μένουν άλλες 300). Για την ιστορία, ο Προκόπιος μας λέει ότι ο Πορφύριος, καθώς κυνηγούσε ένα κοπάδι δελφίνια, τελικά εξώκειλε κάπου κοντά στις εκβολές του Σαγγάριου, εκεί κοντά στη Νικομήδεια δηλαδή. Οι κάτοικοι τον πήραν χαμπάρι, βγήκαν με αξίνες, τον έκαναν κομματάκια και τον έφαγαν. Τον καιρό, δε, που τρομοκρατούσε την Προποντίδα, συνέβησαν και δύο άλλα γεγονότα στην επικράτεια της Βασιλείας. Το ένα ήταν ότι ο Νείλος πλημμύρισε περισσότερο από το συνηθισμένο, κάτι που μαθεύτηκε στην Κωνσταντινούπολη. Το δεύτερο ήταν μια σειρά σεισμών που ταρακούνησαν τη Βασιλεύουσα. Ο συνδυασμός των δύο με τις εμφανίσεις του κήτους θεωρήθηκε από τους δεισιδαίμονες Βυζάντιους κακός οιωνός. Αν καταλαβαίνω καλά την αττική διάλεκτο του Προκόπιου (που δυστυχώς με δυσκολεύει), ο καθένας έδινε όποια ερμηνεία του κατέβαινε στο κεφάλι!
Μπορούμε να φανταστούμε κατάσταση: άλλος θα έλεγε ότι επίκειται η Δευτέρα Παρουσία, άλλος η... τρίτη. Άλλος ότι θα μας πέσει ο ουρανός στο κεφάλι. Άλλος ότι μας την πέφτουν οι Οστρογότθοι, άλλος οι Βισιγότθοι και άλλος οι σκέτοι Γότθοι. Σίγουρα θα βρέθηκε και από κανένας που θα έλεγε για τις κοσμοσφαίρες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου